Trams, bergen, treinen en bier

juni – juli 2022

Voor de volgende reis richting Zwitserland gebruik ik de tweede helft van een 10-dagen-in-2-maanden Interrail. Begin mei had ik al de twee dagen met geldigheid in Nederland gebruikt, dus nu een andere reisroute naar Keulen, namelijk via Heerlen (NS uit, Arriva in) en Aken (Arriva uit). Op Aachen Hauptbahnhof staan paaltjes van Arriva bij het begin van de tunnel onder de sporen en er is een kaartautomaat van Arriva direkt bij de ingang naast de DB-automaten. Overigens staat er ook een kaartautomaat van de NMBS/SNCB, maar die is in de hoek gezet. In Aken neem ik vervolgens een (vertraagde!) ICE naar Keulen waar ik de overstap op de ICE richting Basel nog haal. In Karlsruhe stap ik uit voor een eerste tussenstop. Ik heb een hotel nabij het station (en de dierentuin) waar het inchecken middels een computerscherm gaat, toegangscode en andere gegevens werden vooraf zowel via mail als app toegezonden. Avondeten in een restaurant aan het stationsplein met lokaal bier (Hoepfner Kräusen) en zicht op veel trams.

Om die trams draait de volgende dag. Na aanschaf van een 9-euro kaartje bekijk ik eerst de nieuwe tramtunnel en ondergrondse stations, ga dan met een S-Bahn tram naar Rastatt en met de bus die stad in. Ook zonder het 9-euro ticket zou dat op 1 kaartje zijn gegaan (Verkehrsverbund). Het zogeheten Karlsruher Modell houdt in dat tram en trein gecombineerd worden en je per tramtrein zonder overstappen direkt de binnenstad kunt bereiken. Rastatt is al een behoorlijk eind vanaf Karlsruhe, maar er rijden trams door naar bijvoorbeeld Achern en Freudenstadt en om nog een voorbeeld te geven zijn er in oostwaartse richting trams tot voorbij Heilbronn. In Rastatt middageten bij Gasthaus Engel, hotel-restaurant met eigen brouwerij. Goed eten met een Engelbier (Helles/pils) en een Mandarina IPA (foto). Met de tram rijd ik vervolgens naar Freudenstadt met een tussenstop in het fraaie plaatsje Gernsbach. Op de terugweg uit Freudenstadt een tussenstop in Gaggenau voor avondeten (een niet te kleine Flammkuchen) bij Christoph-Brau met Pils en Weizen, allebei wat hoppiger dan gemiddeld.

Donderdagmorgen nog een tweede voortreffelijk ontbijt, dan inpakken en afrekenen. Mijn trein komt uit Frankfurt en heeft als eindbestemming Milaan. Het hier ingezette materieel is er zowel in Italiaanse als Zwitserse uitvoering, maar van Italiaanse makelij, ik ben niet echt onder de indruk. In Olten stap ik over op een ICN (InterCity Neigezug) van de SBB die via Biel en Neuchâtel naar Lausanne rijdt. Deze kantelbaktreinen zijn speciaal voor deze wat bochtiger route ontworpen. Vanaf Lausanne een stuk langs het meer, dan stroomopwaarts het Rhonedal in tot Aigle. Met een smalspoortreintje van de TPC (Transports publics du Chablais) omhoog naar Le Sepey waar mijn onderkomen voor de komende drie nachten is. Hier moet ik mijn beperkte frans wat afstoffen, wat uiteindelijk redelijk lukt. Avondeten in het hotel, de chef trekt zich niets aan van de Rösti-Graben, erg lekker maar wel wat veel. Erbij witte wijn uit de regio (Aigle) en water. Mijn kamer is in het oudste deel van het hotel, dat betekent dikke muren en vrij kleine ramen, dus niet al te warm. Buiten koelt het trouwens behoorlijk af met de nodige licht- en geluidseffecten en behoorlijk veel nattigheid.

Het ontbijt vrijdagmorgen is een stuk minder omvangrijk dan in Karlsruhe, maar verslaat dat zoals gewoonlijk in een opzicht met straatlengtes, namelijk in de kwaliteit van de kaas. En ze hebben wel goede thee, net zoals in K. trouwens (vuistregel: hoe zuidelijker, hoe minder de theekeuze). Daarna is de dag gewijd aan de trein. Eerst weer naar Aigle, dan met de IR (InterRegio) uit Brig helemaal naar Genève Aéroport, een station waar ik nog nooit geweest was. Terug naar Genève en dan is het tijd voor de Léman Express, het Netwerk van treinen dat de stad met zijn Zwitserse en Franse ommeland verbindt. Kernstuk is een grotendeels nieuwe lijn die van Genève naar Annemasse in Frankrijk voert met vijf tussenliggende stations, voornamelijk ondergronds. Daarna weer terug naar het oosten en omhoog met het TPC-treintje. Weer avondeten in het hotel, ditmaal slechts twee gangen en alleen water.

Zaterdag ga ik wat nader kennismaken met de TPC. Met de bus naar het bergdorp Leysin, een stuk toeristischer dan Le Sepey en vandaar over de AL (Aigle – Leysin) omlaag naar Aigle, grotendeels met tandrad. Even rondkijken in de stad met tijd voor koffie en iets erbij plus een bezoek aan de VVV. Dan met de ASD (Aigle – Sepey – Diablerets) terug naar mijn hotel voor het middageten. Nu maar 1 gang en daarbij een bier van een kleine brouwer annex wijnmaker in Martigny, in samenwerking met een Belgische brouwer. Dan een korte siesta en wederom met de combinatie bus en tandradtrein via Leysin naar Aigle.

Dan is het tijd voor iets bizonders, een rit met een oorpronkelijk motorrijtuig van de ASD, inmiddels een eeuw oud. Daarbij een bierproeverij en diverse hapjes. Het geheel wordt onder de noemer Transormonan Malté georganiseerd door de Association ASD1914. De bieren zijn Zwitsers (6), Frans (3) en Japans (1), acht van de tien brouwerijen zijn mij onbekend. Een fles of blikje per tafel van vier personen.

De bieren worden meestal geschonken en toegelicht tijdens een stop, want als we rijden is het ietwat lawaaiig. Pauze in keerpunt Le Sepey, waar ik alle tijd heb om even naar mijn hotelkamer te gaan voor een sanitaire stop. Terug in Aigle worden de hapjes die nog over zijn op het perron uitgedeeld, desnoods ook aan anderen, zoals een enkele medewerker van de TPC. In het donker terug naar Le Sepey.

Zondag verlaat ik Le Sepey en neem in Aigle de trein naar Brig, stroomopwaarts door het dal van de Rhône / Rotten (de naam van de rivier in het duitstalige deel van Wallis). In Brig neem ik de trein door de Lötschberg Scheiteltunnel (“bovenover”) via Goppenstein en Kandersteg naar Bern en dan een stukje terug naar Bern-Wankdorf waar ik wederom een appartementje heb in hetzelfde hotel als half mei, nu aan de andere kant, heel ander uitzicht (foto). De rest van de middag en de avond is voor mijn familie. Ik blijf zelfs iets langer dan eerst de bedoeling was om van buiten droog te blijven, er trekt een stevig onweer over.

Maandagochtend na een zelf gemaakt eenvoudig doch voedzaam ontbijt wat rondgekeken op het netwerk van de RBS (Regionalverkehr Bern – Solothurn, smalspoor) in en bij Bern. Middageten bij huisbrouwerij Barbière met een glas Jam Ale, een pale ale, goed maar niet overdreven gehopt. Dan is het weer tijd voor mijn familie. De avond breng ik door in mijn mini-appartement met wat schrijfwerk. Ook de dinsdag is familiedag.

Woensdag vertrek ik uit Bern. De reis naar Emden verloopt niet helemaal vlekkeloos, maar uiteindelijk valt het mee: een keer extra overstappen en een halfuurtje te laat. Avondeten bij een Chinees / Thais restaurant, met Tsingtao bier. Woensdagochtend nog enige vooral thee-gerelateerde aankopen, dan per trein naar Leer, bus naar Weener en trein Weener – Groningen – Leiden.